p 15 december 2002 lag David Makara bloedend in de straten van Nairobi, Kenia. Die is dood, dachten de agenten die op hem hadden geschoten. Maar ze hadden het mis. David overleefde de aanval en voerde een lange strijd voor gerechtigheid. Nu is hij advocaat bij het hooggerechtshof in Kenia en één van de oprichters van IJM’s Global Survior Network.
“Ik herinner me de gebeurtenissen van 15 december 2002 alsof het gisteren was,” vertelt David met krachtige stem. “Ik was 22 jaar oud. De politie probeerde me erin te luizen voor een misdaad die ik niet had begaan. Op die dag opende een politieagent, die me moest beschermen, het vuur en begon op me te schieten. Ik werd drie keer beschoten. Eén van de kogels raakte me in mijn rechterhand. Ik eindigde vastgeketend aan een ziekenhuisbed en zonder hoop. Ik verloor mijn rechterhand. Vervolgens diende de politie valse beschuldigingen tegen me in. Het waren donkere dagen.”
Daarvoor had David al veel strijd meegemaakt. Op zijn tiende liet zijn vader hem in de steek en zijn moeder zat in de gevangenis. Hij belandde op straat, waar hij voor zichzelf en zijn kleine broertje moest zorgen. Hij begon lijm te snuiven, rookte en deed zich stoer voor, in de hoop dat hij als kleine jongen op straat niet in elkaar geslagen zou worden.
Dronken politiebende
Uiteindelijk kon David dankzij enkele plaatselijke katholieke nonnen de lijmverslaving overwinnen en zijn middelbareschooldiploma halen. Om geld te verdienen, organiseerde hij filmvoorstellingen. Zijn favoriete films waren superheldenfilms, vooral die met Arnold Schwarzenegger in de hoofdrol. In zijn kerk hielp hij slachtoffers van aids. En hij was helemaal verliefd op zijn schoolliefde, Beatrice, die voor verpleegster studeerde. Ze kregen een relatie en het leven lachte David toe.
Tot die noodlottige middag in december 2002. Een dronken politiebende greep David van de straat, beroofde hem, schoot hem neer en liet hem voor dood achter. Alles leek nu voor niets geweest: de strijd om te overleven op straat, het behalen van zijn middelbareschooldiploma, het opbouwen van een relatie met de vrouw van wie hij hield.
Zijn arm bloedde hevig, maar David wist overeind te komen. Hij sleepte zichzelf over straat naar een ziekenhuis. Daar zakte hij in elkaar. Dit is het einde, dacht hij en hij verloor zijn bewustzijn.
Maar artsen en verplegers stopten het bloeden en redden Davids leven - maar pas nadat ze zijn rechterhand hadden geamputeerd. Toen de politie nuchter genoeg was om te beseffen dat hun prooi nog leefde, stormden ze het ziekenhuis binnen. Ze bedreigden het personeel, bonden David met handboeien aan zijn metalen bed en beschuldigden hem van een geweldsmisdrijf dat David levenslang in de gevangenis zou kunnen doen belanden.
David had geen geld en het leek hem onmogelijk een advocaat in de arm te nemen. Hij had echter wel veel vrienden. Vrienden uit zijn kerk en gemeenschap protesteerden op straat tegen de valse aanklacht.
Levenstaak
IJM hoorde van zijn verhaal en wees hem een advocaat toe. In eerste instantie troostte dit David niet, want die advocaat was blind. “Ik kon me gewoon niet voorstellen dat een blinde advocaat mij kon beschermen tegen de machtige politie in mijn buurt,” zegt hij. Maar Victor was een deskundig advocaat en werkte onvermoeibaar om Davids onschuld te bewijzen en de politieagenten aan te klagen.
Intussen zat David in een overvolle gevangeniscel. Hij zocht hulp bij God en vroeg zich af wat zijn roeping was. Zou hij in de toekomst anderen kunnen helpen zoals IJM hem nu hielp? Het werd voor hem steeds helderder, dat dit zijn levenstaak was.
Nadat David uit de gevangenis was vrijgelaten, ging hij rechten studeren. Naast zijn bed hing hij een foto van Victor. Op die manier werd hij elke morgen herinnerd aan de man die onvermoeibaar had gewerkt om hem te redden.
Niet te stoppen
“Ik kreeg nieuwe hoop,” vertelt hij. “Ik realiseerde mij: hoe klein of arm je ook bent, er zijn mensen in de wereld die zich inzetten voor de rechten van mensen in nood.” David werkt nu als advocaat voor het hooggerechtshof in Kenia, hij vertegenwoordigt mensen uit arme gemeenschappen. “Ik kan nu mijn vrijheid gebruiken om iets te doen aan de pijn vanwege het onrecht dat mensen vandaag de dag ondergaan.”
Die pijn is nog steeds dagelijkse realiteit voor jonge mannen in Kenia die leven in arme buurten, waar de politie geweld kan gebruiken en zelfs kan doden zonder veel te vrezen. Vorig jaar werden in Kenia meer dan 100 mensen door de politie gedood. Maar er is een groeiende beweging van mensen die opstaan tegen dit onrecht.
Daarnaast spreekt zich David uit als een leider in IJM’s Global Survivor Network. “Ik geloof dat het belangrijk is om de stem van survivors te laten horen en te versterken,” zegt David. “Onze stemmen verenigd vormen een ongekende kracht. Het zorgt ervoor dat gerechtigheid voor mensen in armoede niet te stoppen is. Ik spreek over het beleid en de strategieën van instellingen, vanuit mijn kennis en ervaring. Ik heb niet alleen in mijn klaslokaal gestudeerd, maar ook op straat, in de ziekenhuiskamer, in de rechtszaal. Regeringen en instellingen moeten luisteren naar de stemmen van survivors. Dit is hoe de wereld zal veranderen.”
Davids verhaal werd gepubliceerd in het IJM-magazine dat elk voorjaar en najaar bij onze Freedom Partners op de mat valt. Lees hier het magazine online of vraag het magazine aan.