“De dranghekken staan al klaar.” Frits Rouvoet, oprichter van stichting Bright Fame, wijst naar de hekken die tegen de muur staan van een zijstraatje van de Oudezijds Achterburgwal. “Vanavond is het hier drukker dan in de Kalverstraat tijdens Koningsdag.”
Rouvoet plaatste eerder dit jaar op diverse sociale media een filmpje van de massa’s mensen die zich op een willekeurige zaterdagavond vergaapten aan alles wat de buurt aan seks te bieden heeft. Het ging viral. Journalist en presentator Sander Schimmelpenninck schreef er vervolgens in de Volkskrant een verontwaardigde column over, waarbij hij zich meer druk leek te maken over het aanzien van de stad dan over de vrouwen die als vleeswaar te koop staan aangeboden.
Enorme schulden
Rouvoet laat IJM-collega Eline en mij zien waar hij dagelijks werkt. Met zijn stichting heeft hij als doel om mannen en vrouwen te helpen uit de prostitutie te stappen. Ik heb hem gebeld, omdat IJM in het partnerschap Next Steps nauw met hem (zie kader) samenwerkt in de strijd tegen mensenhandel in Roemenië.
Want laten we eerlijk zijn: daar waar we spreken over prostitutie - dat in Nederland volgens de wet gewoon een beroep is - gaat het vaak gewoon om mensenhandel. Circa tweederde van de vrouwen in de commerciële seksindustrie in Amsterdam komt uit landen als Roemenië, Bulgarije en Moldavië. “In deze landen is de maffia zeer actief,” vertelt Rouvoet.
Over hoe vaak dit precies het geval is, verschillen de meningen. Oud-burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA) stelde in 2013 dat volgens de meest conservatieve schattingen elke nacht vierhonderd vrouwen werden verkracht in de commerciële seksindustrie in Amsterdam. Daarbij ging hij ervan uit dat van de 4000 vrouwen tien procent gedwongen achter de ramen stond.
Rouvoet schat dat aantal vrouwen nu op tussen de 4000 en 8000. We kunnen dus niet echt stellen dat de situatie er beter op geworden is. De vrouwen moeten hun pooiers dagelijks tussen de 1200 en 1500 euro afdragen. Volgens officier van justitie Jolanda de Boer zou dit gaan om ‘dertig beurten per dag’.
Terwijl ik door de straten loop, verbaas ik mij weer hoe het kan dat Nederland zo trots is op onze rosse buurten. Hoe toeristen worden gelokt met heuse rondleidingen. We ons en masse vergapen aan vrouwen die dagelijks misbruikt worden.
Rouvoet vertelt het ene verhaal na het andere over de vrouwen die hij dagelijks spreekt. “Een van hen vertelde dat een klant een setje kleding had meegenomen. Of zij dit eerst wilde aantrekken. Zijn buurmeisje van negen droeg dit namelijk ook altijd. Ze heeft de man weggestuurd.”
Maar niet alle vrouwen zullen de vrijheid voelen klanten met extreme vragen de deur te wijzen. Er moet namelijk geld verdiend worden. Ze hebben vaak enorme schulden. En naast de afdracht aan de pooier, zijn ze voor de huur van een raam 200 euro per avond kwijt. “Ga maar na, hoeveel ze kwijt zijn als ze zes avonden in de week werken. Daarbij komt dat ze nu ook belasting moeten betalen. Gevolg is dat vrouwen zich nu genoodzaakt voelen voor de vorm een paar avonden achter het raam te staan en de rest van de week zwart te werken en klanten thuis te ontvangen. Het maakt het werk een stuk gevaarlijker voor hen. Thuis is er geen cameratoezicht. En klanten worden steeds gewelddadiger.”
Trieste aanblik
Het werd iets later op de middag. En dus drukker. Voordat mannen van kantoor naar huis gingen, struinden ze langs de ramen. Wij hadden genoeg gezien en gehoord. Het duizelde mij. Door de verhalen van Rouvoet, de trieste aanblik van de vrouwen – en wellicht ook de wietgeur die als een deken over dit deel van de stad hing.
Nederland is trots op ons prostitutiebeleid. Ik ben trots op het werk van Rouvoet.
Henk Jan Kamsteeg is werkzaam bij IJM Nederland als Storyteller
Over Project Next Steps en Freedom Sunday
Wereldwijd leven vijftig miljoen mensen in moderne slavernij. Dat is een record in de wereldgeschiedenis. Jaarlijks wordt 128 miljard euro met slavenhandel verdient. IJM heeft het concept van een Freedom Sunday waarbij kerken zich kunnen verdiepen in slavernij anno 2022. Meer info: www.freedomsunday.nl
Next Steps wil mogelijkheden bieden om uit de prostitutie te stappen of te voorkomen dat men hierin belandt. Next Steps werkt samen over de landsgrenzen heen. Next Steps (www.projectnextstept.nl) biedt preventie in het land van herkomst, juridische ondersteuning, zorg voor slachtoffers, hulp bij terugkeer en het opbouwen van een nieuw leven van hoop, vrijheid en menselijke waardigheid.