Janelle was met leugens naar het vliegveld in Accra gelokt en op een vliegtuig naar Libanon gezet. “Toen we er aankwamen werd mijn paspoort afgenomen,” vertelt ze. “Samen met anderen werd ik samengebracht in een kleine kamer. Het leek net een gevangeniscel. Als je meesteres binnenkomt noemt ze je naam en neemt ze je met je mee.”
Haar ‘meesteres’ dwong Janelle tot schoonmaakwerk. “In de morgen kregen we geen eten, hoewel een woning van vijf verdiepingen moesten schoonmaken. Als het tijd was om te slapen, kwam haar broer en probeerde mij seksueel te misbruiken. Eens in de drie weken mocht ik mij wassen. We kregen geen toegang tot gezondheidszorg. Ze zeiden: ‘Jullie zijn slaven, jullie zijn aan ons verkocht.’”
“Zelfs als je ziek wordt, moet je de volgende dag gewoon werken. Ze hebben me dit een jaar lang laten doormaken zonder salaris. Op een dag protesteerde ik en zei dat ik terug naar huis wilde. Mijn meesteres weigerde direct en sloeg me in elkaar. Ik heb er nog een litteken van op mijn voorhoofd. Ze zijn zelfs in staat om je van vijf verdiepingen hoog naar beneden te gooien.”
“Als ik denk aan de pijn die ik heb meegemaakt, voelt het alsof ik gek wordt. Zelfs tot op vandaag raak ik in paniek als mensen tegen mij praten, vanwege alles wat ik heb meegemaakt. Er zijn anderen die nog meer hebben geleden dan ik. Eén vrouw die ik bij de ambassade ontmoette, vertelde dat haar meesteres haar elke dag dwong om seks met haar hond te hebben.”
“De mishandeling ging door tot ik aandrong om terug naar Ghana gebracht te worden. Zo kwam ik terecht bij de ambassade, waarvan ik uiteindelijk kon terugkeren naar mijn thuisland. Dankzij Gods genade ben ik nog in leven.”
Het IJM-team staat sinds 2020 de autoriteiten bij in de strijd tegen mensenhandel op het vliegveld van Accra. Vanwege het WK voetbal in Qatar, kreeg mensenhandel naar de Golfstaten ineens veel aandacht. Media berichtten uitgebreid over arbeiders die naar Qatar waren verhandeld en daar werden uitgebuit. Ruim 6500 arbeiders kwamen er volgens de Britse krant The Guardian om het leven bij de bouw van voetbalstadions. Maar na het WK is het onrecht van mensenhandel zeker niet gestopt.
“Mensen zijn wanhopig op zoek naar werk,” legt Will Lathrop van IJM Ghana uit. “Die wanhoop maakt hen een makkelijke prooi voor mensenhandelaren en recruiters die gericht zijn op exploitatie van kwetsbare mensen in andere landen. Als ze eenmaal op een vliegtuig zijn gezet, valt elke bescherming weg die ze genoten in hun thuisland. Dan worden ze behandeld als eigendom en systematisch geëxploiteerd.”
In de afgelopen twee jaar, heeft het IJM-team in Ghana ruim 30 mensen uit Ghana geholpen die waren verhandeld naar landen als Libanon, Oman en Irak. Al deze mensen waren slachtoffer van mensenhandel. Ze werden langdurig geëxploiteerd voor arbeid en werden niet betaald of zwaar onderbetaald. Veel van hen hadden te maken met fysiek en verbaal misbruik. Sommigen werden ook seksueel misbruikt, uitgehongerd en medische zorg geweigerd als ze ziek waren. “Als ze vluchten, worden ze gearresteerd omdat ze geen verblijfsvergunning hebben,” zegt Will Lathrop. “Ze kunnen dus geen kant op.”
IJM hielp de slachtoffers op te sporen en ondersteunde hen om terug naar huis te keren. Ons team zorgde ervoor dat de slachtoffers een veilig onderdak kregen, medische onderzoeken, psychosociale ondersteuning tijdens politieverhoren, basisartikelen voor persoonlijke hygiëne en vervoer terug naar huis. Sommige slachtoffers zijn doorverwezen naar onze partnerorganisaties, waar ze een weerbaarheidstraining en economische steun hebben gekregen.
IJM richt ook zich op de rol van de politie bij het voorkomen van mensenhandel op de luchthaven van Accra. In september gaf IJM een training van een week aan 15 agenten. Een paar weken later greep de politie in om te voorkomen dat vijf vrouwen op het vliegveld werden verhandeld, waarbij drie arrestaties werden verricht.
"Er moet strafrechtelijke aansprakelijkheid zijn voor alle betrokkenen," benadrukt Will Lathrop. “De ronselaars moeten naar de gevangenis. De agenten die steekpenningen aannemen moeten naar de gevangenis. De overheidsfunctionarissen die een oogje dichtknijpen mogen daar niet mee weg komen. De mensen die slachtoffers uitbuiten voor werk en winst moeten de gevangenis in. Luchtvaarmaatschappijen moeten ook verantwoording afleggen. Hoe komt het dat de luchtvaartmaatschappijen die geld verdienen met het internationaal vervoeren van slaven, hun reputatie internationaal niet zien sneuvelen? Als de maatschappijen de slachtoffers niet in het vliegtuig laten, zullen zij nooit als slaaf in in de Golfstaten terechtkomen.”
*Om veiligheidsredenen gebruiken we een pseudoniem.