Vandaag, 1 november, dienen de ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, SP, D66 en VOLT de initiatiefwet Verantwoord en Duurzaam Internationaal Ondernemen in bij de Tweede Kamer. Deze wet verplicht bedrijven om te ondernemen met respect voor mens, milieu en klimaat in hun wereldwijde ketens. Een urgent en zeer noodzakelijk wetsvoorstel, vinden IJM, het MVO Platform en andere organisaties.

"Deze initiatiefwet kan echt positieve impact maken," aldus Manon Wolfkamp van MVO Platform, het netwerk van 25 maatschappelijke organisaties en vakbonden die zich inzetten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. "Bedrijven worden wettelijk verplicht om misstanden zoals kinderarbeid, moderne slavernij en klimaatschade aan te pakken. We roepen de politiek op om nu door te pakken."

Misstanden aanpakken

De basis voor de initiatiefwet zijn de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen, een set regels waar bedrijven al aan gewend zijn om mee te werken. Bedrijven moeten hun productieketens in kaart brengen en mogelijke misstanden. Mochten er misstanden worden gevonden, dan dient een bedrijf deze aan te pakken en in sommige gevallen ook te herstellen. Een onafhankelijke toezichthouder zal toezien op de naleving van de wet.

Wolfkamp: "Verantwoord ondernemen wordt breed gedragen door de Nederlandse bevolking. Ook veel bedrijven die al maatschappelijk verantwoord ondernemen vragen om wetgeving, zodat er een gelijk speelveld ontstaat. Nu dit wetsvoorstel er ligt, moet de politiek doorpakken en de wet spoedig behandelen. Zo kan Nederland ook op Europees niveau een belangrijke bijdrage leveren aan goede regels voor verantwoord en duurzaam ondernemen."

Effectief en ambitieus wetsvoorstel

De initiatiefwet kan een groot verschil maken voor mensen en gemeenschappen in de productieketens van bedrijven omdat de initiatiefwet in lijn is met de OESO-richtlijnen, het internationale kader voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voor slachtoffers van misstanden wordt de situatie sterk verbeterd: bedrijven die negatieve impacts veroorzaken of eraan bijdragen worden verplicht herstel te bieden. Ook richt de wet zich op alle typen mensenrechtenschendingen, alle vormen van milieuschade en klimaatschade in de hele waardeketen. Daarmee is deze wet een stuk effectiever dan het voorstel voor regels voor verantwoord ondernemen van de Europese Commissie van februari dit jaar.

Het afgelopen jaar voerden zo’n 65 bedrijven samen met 60 maatschappelijke organisaties en vakbonden campagne voor deze wetgeving in het Initiatief Duurzaam en Verantwoord Ondernemen (IDVO.org). Ruim 40.000 consumenten ondertekenden de oproep voor wetgeving op duurzaam ondernemen. Verder blijkt uit onderzoek van opiniepeiler YouGov dat 80 procent van de Nederlandse burgers wil dat er strenge wetgeving komt die bedrijven verplicht om mensenrechtenschendingen en milieuschade in het buitenland te voorkomen.

Gelijk speelveld

IJM Nederland juicht de nieuwe wetgeving toe. Caroly Houmes, directeur van IJM Nederland: "Als IJM zijn wij groot voorstander van deze wetgeving. Nu is het nog zo dat bedrijven die uitbuiting in hun productieketens willen tegengaan, het risico lopen om zichzelf uit de markt te prijzen. Met deze wetgeving creëer je een gelijk speelveld. Moderne slavernij en uitbuiting aanpakken begint bij eerlijke wetgeving, dichtbij en ver weg. Als IJM hopen wij van harte dat deze wet wordt aangenomen."